
یادداشت؛
شهریار با داروخانههای بسیار، اما بیدارو
با وجود تعدد داروخانهها در شهرستان شهریار، بیماران خاص همچنان برای یافتن داروهای حیاتی با کمبود جدی مواجهاند و ناچارند مسیرهای طولانی تا تهران را طی کنند.
به گزارش خبرنگار سرویس اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «تهران نیوز»، طاهره بابایی فارغالتحصیل رشته داروسازی و شاغل در داروخانه در یادداشتی نوشت: پنجم شهریورماه در تقویم کشورمان به نام روز داروسازی نامگذاری شده است؛ روزی که یادآور نام بزرگ محمدبن زکریای رازی، پزشک و دانشمند نامدار ایرانی است. او نه تنها در تاریخ علم پزشکی و شیمی جهان جایگاهی بیبدیل دارد، بلکه در عرصه داروسازی نیز پایهگذار روشهای نوین بوده است. آثار علمی رازی همچنان الهامبخش پژوهشگران و داروسازان جهان است و یادآوری نام او در این روز، فرصتی است برای بازنگری در دستاوردها، چالشها و نیازهای عرصه دارویی ایران امروز.
رازی نخستین کسی بود که توانست ارتباط مستقیمی میان دانش شیمی و پزشکی برقرار کند و بسیاری از ترکیبات دارویی را با روشهای علمی استخراج و معرفی نماید. او کتابهایی نوشت که قرنها در دانشگاههای معتبر اروپا تدریس میشد. همین میراث گرانبهاست که امروز ما را موظف میکند تا به جایگاه داروسازی و تولید دارو در کشور، نه فقط از منظر علمی بلکه از نگاه اجتماعی و انسانی توجه بیشتری نشان دهیم.
تولید دارو در ایران؛ ظرفیتها و چالشها
ایران در چند دهه اخیر به یکی از تولیدکنندگان مهم دارو در منطقه تبدیل شده است. بخش عمدهای از داروهای عمومی در داخل کشور تولید میشوند و این موضوع باعث کاهش وابستگی و حتی صرفهجویی ارزی شده است. با این حال، تولید داروهای پیشرفته، بهویژه داروهای بیماران خاص و صعبالعلاج همچنان با محدودیتهایی روبهرو است.
از یک سو، تحریمهای اقتصادی واردات مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز را دشوار کردهاند. از سوی دیگر، فرایند طولانی و پرهزینه تحقیق و توسعه در زمینه داروهای نوین، مانعی جدی برای شرکتهای داروسازی داخلی است. در چنین شرایطی، بسیاری از بیماران خاص مانند مبتلایان به سرطان، بیماریهای نادر، هموفیلی یا اماس با بحران دسترسی به داروهای ضروری مواجهاند. کمبود این داروها تنها یک مسئله اقتصادی یا صنعتی نیست؛ بلکه موضوعی انسانی و اجتماعی است که زندگی بیماران و خانوادههایشان را تحت فشار شدید قرار میدهد.
مشکلات بیماران خاص؛ نبود دارو و هزینههای سنگین
گزارشهای متعدد از سراسر کشور نشان میدهد که نبود برخی داروها بیماران را ناچار میکند به بازار آزاد یا حتی سفر به کشورهای همسایه روی بیاورند. این وضعیت نهتنها باعث چند برابر شدن هزینهها میشود، بلکه گاهی اصلاً امکان تهیه دارو وجود ندارد. در نتیجه، درمان به تعویق میافتد و کیفیت زندگی بیماران کاهش مییابد.
بیماران خاص، برخلاف بسیاری از دیگر بیماران، نمیتوانند مصرف داروی خود را حتی یک روز به تعویق بیندازند. قطع یا تأخیر در مصرف دارو برای این افراد گاهی به قیمت جان تمام میشود. در چنین شرایطی، مسئولیت نظام سلامت کشور بسیار سنگین است و لازم است سیاستگذاران حوزه دارو نگاه ویژهتری به این بخش داشته باشند.
شهریار؛ شهری با داروخانههای زیاد اما داروی کم
اگر به شهرستان شهریار نگاهی بیندازیم، یکی از نکات جالب توجه، تعداد زیاد داروخانهها در سطح شهر و روستاهای اطراف است. به ظاهر، این موضوع باید دسترسی مردم به دارو را آسانتر کند. اما واقعیت چیز دیگری است: بسیاری از داروهای حیاتی در این داروخانهها پیدا نمیشود.
مردم شهریار بارها گلایه کردهاند که برای تهیه یک داروی خاص باید به تهران یا حتی شهرستانهای دیگر مراجعه کنند. این در حالی است که در خود شهریار، داروخانههای متعدد و پراکندگی مناسبی وجود دارد. بنابراین مسئله در نبود زیرساخت دارویی یا نبود داروخانه خلاصه نمیشود، بلکه بیشتر به نظام توزیع و تخصیص دارو برمیگردد.
گاهی دیده میشود که یک داروی خاص تنها در چند داروخانه مشخص در تهران موجود است و بیماران ناچارند مسیر طولانی طی کنند. این مسئله علاوه بر هزینههای مالی، فشار روحی و جسمی مضاعفی به بیماران وارد میکند. برای نمونه، بیماران سرطانی یا بیماران نیازمند داروهای تزریقی خاص، مجبورند در گرما یا سرمای شدید برای تهیه دارو به مراکز دورتر بروند؛ در حالی که میشد همان دارو در داروخانههای شهریار نیز توزیع شود.
نقش سیاستگذاری و لزوم بازنگری در توزیع دارو
آنچه در شهریار و بسیاری دیگر از شهرستانها مشاهده میشود، نشان میدهد که مشکل اصلی کمبود دارو فقط به تولید داخلی یا تحریمها مربوط نیست، بلکه به مدیریت و سیاستگذاری نیز وابسته است. اگر نظام توزیع دارو شفافتر و عادلانهتر عمل کند، شاید بیماران نیازمند در شهریار مجبور نباشند برای یک داروی ساده چندین داروخانه را جستجو کنند.
سامانههای الکترونیک و سیستمهای نظارت میتوانند کمک کنند تا داروهای حیاتی به صورت عادلانه در داروخانههای مختلف توزیع شود. علاوه بر این، باید سازوکاری طراحی شود که بیماران خاص در شهرستانها اولویت بیشتری در دسترسی به دارو داشته باشند.
سخن پایانی
روز داروسازی و نام بزرگ رازی به ما یادآوری میکند که علم داروسازی در ایران پیشینهای کهن و افتخارآمیز دارد. اما در کنار این افتخار، واقعیت امروز ما با چالشهای بزرگی روبهروست: کمبود داروهای حیاتی، مشکلات بیماران خاص، ضعف نظام توزیع و فشار مضاعفی که بر دوش مردم شهرستانهایی مثل شهریار قرار دارد.
برای حل این مشکلات، تنها تولید دارو کافی نیست؛ بلکه باید نظام تأمین، توزیع و حمایت از بیماران خاص بازطراحی شود. در غیر این صورت، نام بلند رازی صرفاً در تقویم باقی میماند و بیماران امروز همچنان در صفهای طولانی داروخانهها به دنبال امید خواهند بود.
لینک کوتاه خبر
برچسبها
نظر / پاسخ از
هنوز نظری ثبت نشده است. شما اولین نفری باشید که نظر میگذارید!