به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «تهران نیوز»، علی منتظری درباره لزوم رعایت مالکیت فکری از طرف مترجمان و ناشران ایرانی، اظهار کرد: به نظر من با رشد و توسعه علم در ایران بعضی از رفتارهای علمی و اخلاقی هم باید رشد پیدا کند، یکی از آن‌ها موضوع مالکیت فکری و معنوی آثار است. این روند که در ایران یک اثر را بدون اجازه ناشر و نویسنده ترجمه و منتشر می‌کنیم و حتی در داخل کشور اثر یک نویسنده ایرانی را بدون رعایت حقوق مادی و معنوی او در چاپ‌های متعدد منتشر کنیم، باید اصلاح شود.

با رشد و توسعه علم در ایران بعضی از رفتارهای علمی و اخلاقی هم باید رشد پیدا کند، یکی از آن‌ها موضوع مالکیت فکری و معنوی آثار است

رئیس سازمان جهاد دانشگاهی با اشاره به نقش رسانه‌ها در ترویج احترام به حق مالکیت فکری، تصریح کرد: بخشی از این کار را باید رسانه‌ها با فرهنگ‌سازی و گفتمان‌سازی صحیح علمی و اخلاقی انجام بدهند؛ زیرا بخشی از این ماجرا مسئله اخلاقی است که در دنیا و جهان علم به آن حساس شده‌اند و ما هم باید به این مسئله توجه کنیم و نسبت به آن حساس شویم.

به گفته وی انتشار آثار بدون اجازه مؤلف یا ناشر، صددرصد خلاف اخلاق علمی و پژوهشی است و باید جلوی این روند گرفته شود. افراد باید بدانند مالکیت مادی و معنوی یک اثر به چه کسی تعلق می‌گیرد، اگر متعلق به نویسنده است از او اجازه بگیرند، اما اگر ناشری مالکیت معنوی اثر را یکجا از مؤلف خریداری کرده باید از ناشر اجازه گرفته شود. این روند باید انجام شود حتی اگر افراد از ترجمه کتاب، هدف غیرتجاری داشته باشند.

ضرورت رعایت مالکیت معنوی و مادی دستاوردهای علمی

منتظری با اشاره به توجه کشورهای پیشرفته به رعایت مالکیت معنوی و مادی دستاوردهای علمی، گفت: در کشورهایی که به قوانین معنوی اثر احترام گذاشته می‌شود، به دانشجویان در دانشگاه به‌خصوص در دوره‌های تحصیلات تکمیلی درباره این موضوع آموزش داده می‌شود، همچنین کارگروه‌های اخلاق سخت‌گیرانه این مسئله را پیگیری می‌کنند. باید به آن‌ها آموزش داده شود و آن‌ها را آگاه کنند که به اخلاق پایبند باشند در غیر این صورت در آینده دچار مشکلاتی در این زمینه خواهند شد.

رئیس سازمان جهاد دانشگاهی با بیان اینکه گاهی غرض‌ورزی‌های غیرعلمی در نظام کارگروه‌های اخلاقی ورود پیدا می‌کند، ادامه داد: وقتی اثری را با بهانه‌های واهی منتشر نمی‌کنند، این کار غیراخلاقی است. بعد از جنگ ۱۲ روزه تعداد قابل‌توجهی از مقاله‌های ایرانی‌ها بدون دلیل رد شد و در جامعه جهانی اجازه انتشار نگرفت، فقط به این دلیل که مؤلف ایرانی بود.

وی افزود: وقتی می‌گوییم اخلاق، منظور حقوق متعلق به مؤلف و ناشر است و متأسفانه در این زمینه در دانشگاه‌ها و مراکز علمی نوعی بی‌احتیاطی وجود دارد. نظام آموزش عالی کشور باید از ابتدا این قواعد عالی علمی و اخلاقی را به دانش‌آموزان آموزش بدهد، زیرا این نظام آموزشی است که رفتارهای هنجار را می‌تواند توسعه و گسترش دهد. باید به جوانان آموزش بدهیم که بدون اجازه یک مؤلف و مترجم نمی‌توانیم آثار را مورد بهره‌برداری (حتی غیرتجاری) قرار دهیم، این‌ها به نظرم یکی از عقب‌افتادگی‌های ما است.

منبع: ایرنا

انتهای خبر/