
مهمترین دلیل بزرگداشت اربعین سیدالشهدا علیهالسلام روایت از امام عسکری علیهالسلام است که فرموده است:نشانههای مومن، پنج چیز است که یکی از آنها زیارت اربعین است.
به گزارش سرویس فرهنگی تهران نیوز، به نقل از دیمه نیوز، واژه اربعین از اصطلاحاتی است که در قرآن، حدیث و تاریخ کاربرد زیادی دارد و بسیاری از امور، با این عدد و واژه، تعریف و تحدید شدهاند.
اربعین در قرآن کریم
عدد چهل یا اربعین، از موضوعاتى است که در قرآن کریم این واژه در چهار آیه و مرتبط با سه موضوع دیده مى شود:
در آیه ۱۵ سوره احقاف از چهل سالگى انسان یاد شده و این که خداوند به همه انسان ها درباره نیکى به پدر و مادر سفارش کرده است؛ اما فقط نیکوکاران به این سفارش الهى عمل و به پدر و مادر خود نیکى مى کنند و این نیکى را تا رسیدن به رشد کامل خود و رسیدن به چهل سالگى ادامه مى دهند؛ آن گاه در چهل سالگى دعا مى کنند و از خداوند توفیق مى طلبند تا در برابر نعمت هایى که خود و پدر و مادرشان از آن برخوردار بوده اند، شکرگزار او باشند ».
همچنین در آیه ۲۶ مائده از چهل سال ممنوعیت ورود بنى اسراییل به سرزمین مقدس و چهل سال سرگردانى آن ها در قطعه اى از زمین خبر داده است این ممنوعیت پس از آن بود که موسى به قومش براى ورود به سرزمین مقدس فرمان داد؛ اما بنى اسراییل به این دلیل که در آنجا مردمى جبارند، ازاطاعت موسى سر باز زدند وگفتند: تا آنان از آن جا بیرون نروند، ما هرگز وارد آن شهر نمى شویم. در تورات نیز داستان سرگردانى بنی اسراییل ذکر شده است. آیه ۵۱ بقره نیز از میقات چهل شبه موسى خبر مى دهد:« که در آیه ۱۴۲ اعراف به این صورت تفصیل داده شده است:"و واعدنا" مفسران برآنند که آن چهل شب در سى شب ذى القعده و دهه اول ذى الحجه بوده است؛.
برای عدد۴۰رازهای دیگری است که به اختصار خواهم بیان کرد رازهای دیگر از عدد کمال عقل در چهل سالگی، آثار چهل روز اخلاص، آثار حفظ چهل حدیث، دعای چهل نفر، دعای برای چهل مومن، قرائت دعای عهد در چهل صبح، عدم پذیرش نماز شراب خوار تا چهل روز، گریه چهل روز زمین، آسمان و فرشتگان بر امام حسین علیهالسلام، استحباب زیارت اربعین و … از جمله مواردی است که جایگاه و ارزش والای این واژه و عدد را در معارف اسلامی بیان میدارد.
استحباب زیارت اربعین در روایات و گزارشهای تاریخی
زیارت اربعین مخصوص سید الشهدا (ع) است و چنین سفارشی درباره هیچ یک از معصومان علیهمالسلام پیش و پس از سیدالشهدا علیهالسلام وجود ندارد. بنابراین از نظر
تاریخی و حدیثی، هیچ پیشینهای را نمیتوان برای اربعین و اعمال مربوط به این روز تا پیش از حادثه عاشورا تصور کرد و این ویژگی و امتیاز، تنها برای امام حسین علیهالسلام است وخداوند تنها برای این امام بزرگوار قرار داده است
مهمترین دلیل بزرگداشت اربعین سیدالشهدا علیهالسلام روایت از امام عسکری علیهالسلام است که فرموده است:نشانههای مومن، پنج چیز است که یکی از آنها زیارت اربعین است
که امام عسگری علیه السلام پنج چیز را از علامات مؤمن یعنی شیعه ذکر فرمودهاند که عبارت است از: ـ انگشتر به دست راست کردن ۲ـ نمازخواندن پنجاه و یک رکعت که عبارت از مجموع رکعتهای نمازهای واجب و نافلههاست ۳ـ پیشانی را در حال سجده و نماز بر خاک گذاشتن ۴ـ بلند خواندن بسم الله الرحمن الرحیم در حال نماز ۵ـ زیارت اربعین (۱)
در اینکه مقصود از زیارت اربعین چیست علماء مطالبی گفتهاند، لکننظر فقیه بزرگ همچون مرحوم شیخ طوسی آن است که مقصود از زیارت اربعین زیارت حضرت امام حسین علیه السلام در بیستم ماه صفر چهلمین روز بعد از روز عاشورا است زیرا آن بزرگوار این روایت را در باب زیارت تهذیب و در اعمال اربعین آورده است، و زیارت مخصوص هم برای این روز نقل شده است که مرحوم محدث قمی در کتاب گرانسنگ مفاتیح الجنان آن را آورده است
- چرازیارت اربعین که مورد تاکید امام عسکری علیهالسلام است؛ با توجه به اینکه دوره امامت حضرت به لحاظ سیاسی و اجتماعی شرایط خاص دارد و شیعه نیاز دارد به اینکه نمادهای خود رابه صورت علنی اعلام کند چون بعد از امام عسکری دوران غیبت صغری و کبری شروع میشود؛ لذا شیعه باید همامنگی ویکپارچگی خود را باید در این نمادها نشان بدهد وو اظهار وجود کند و گرنه اگر شعارها و نمادهای خود را علنی نکند ممکن است در طول تاریخ مسیرگم شود و تشیع مانند دیگر فرقهها از نظر اعتقادی وعدم حضور امام منحرف شود
امام عسکری بقای شیعه را به زیارت اربعین امام حسین پیوند میدهد از آنرو که نهضت امام حسین (ع) عامل بقا و حیات اسلام و شیعه که راه اصیل اسلام ناب است بوده لذا امام میخواهد با همان شعارهای حسینی نهضت زنده باشد هدفها و شعارهای امام حسین زنده بماند؛ لذا ویژگیهای خاص شیعه را میشمارد تا شیعه از پویایی برخوردار باشد.
افزون بر این، امام صادق علیهالسلام زیارت اربعین را به صفوان بن مهران جمال تعلیم داده است که در آن به بزرگداشت اربعین تصریح شده است.
ثواب زیارت پیاده امام حسین (ع)
کوی محبت: آنچه در راه طلب خسته نگردد هرگز، پای پر آبله و بادیه پیمای من است.
زیارت سید الشهداء (ع) با پای پیاده ثواب بسیار دارد و مورد تأکید پیشوایان دین است. امام صادق (ع) فرموده است:
هر کس به قصد زیارت امام حسین (ع)، پیاده از خانه اش خارج شود، خداوند در مقابل هر گام، برای او حسنه ای می نویسد و گناهی از او می زداید.
در حدیث دیگر امام صادق (ع)معاویه بن وهب،می فرماید: خدمت آن حضرت رسیدم. در مصلای خود در خانه اش نشسته بود و پس از نماز با خداوند
راز و نیاز می کرد. از جمله (در دعا نسبت به زائران قبر حسین (ع) ) می گفت:(۲)
«خدایا زائران قبر حسین را بیامرز، اینان که در این راه پول خرج میکنند، بدن های خود را در این راه در معرض قرار می دهند، خدایا رحمت کن بر چهره هایی که آفتاب، رنگ آنها را تغییر داده، صورت هایی که متوجه قبر ابا عبدالله (ع) است، چشم هایی که در محبت ما اشک می ریزد، خدایا این جان ها و بدن ها را به تو می سپارم، تا کنار حوض کوثر به هم برسیم.»(۳)
امام صادق (ع) نیز درباره ثواب زیارت امام حسین (ع) با پای پیاده میفرماید: کسى که با پای پیاده به زیارت امام حسین (ع) برود، خداوند به هر قدمى که برمى دارد یک حسنه برایش نوشته و یک گناه از او محو مى فرماید و یک درجه مرتبه اش را بالا مى برد، وقتى به زیارت رفت، حق تعالى دو فرشته را موکل او مىفرماید که آنچه خیر از دهان او خارج میشود را نوشته و آنچه شر و بد است را ننویسند و وقتى برگشت با او وداع کرده و به وى مىگویند: اى ولىّ خدا! گناهانت آمرزیده شد و تو از افراد حزب خدا و حزب رسول او و حزب اهلبیت رسولش هستی، به خدا قسم! هرگز تو آتش را به چشم نخواهی دید و آتش نیز هرگز تو را نخواهد دید و تو را طعمه خود نخواهد کرد(۴)
نگاهی گذرا به تاریخچه زیارت اربعین
از اولین زائر مضجع منور اباعبدالله الحسین(ع)، جابر بن عبدالله انصاری در روز اربعین تا کنون
۱۳۷۵ سال میگذرد واین نشان از قدمت این عمل پسندیده از زمان شهادت آن امام بزرگوار تا عصر حاضر داردو قدمت پیاده روی اربعین به بلندای تاریخ شیعه است وتوانسته است در طول سالیان طولانی ضمن حفظ وحدت شیعه، عامل تحولاتی در تاریخ عراق و مسلمان نیز بشود
در دوره های مختلف تاریخی علما و اولیای الهی برای زیارت سیدالشهدا(ع) در روز اربعین اهمیت و جایگاه والایی قائل بودند و با پای پیاده از نجف اشرف به سوی کربلا رهسپار میشدند.
در برخی از روایات تاریخی بیان شده است که زیارت کربلا با پای پیاده در زمان «شیخ انصاری»(متوفی سال ۱۲۸۱ قمری) رسم بوده است، حتی نقل شده است که ایشان طبق نذری که داشته، با پای پیاده به زیارت امام علی بن موسی الرضا (ع) رفتهاند اما در برههای از زمان به ورطه فراموشی سپرده میشود
که در نهایت توسط «شیخ میرزا حسین نوری دوباره احیا شد
این عالم بزرگوار اولین بار در عید قربان به پیادهروی از نجف تا کربلا اقدام کرد که ۳ روز در راه بود و حدود ۳۰ نفر از دوستان و اطرافیانش وی را همراهی میکردند، نیز با وی بودند، «محدث نوری» از آن پس تصمیم گرفت، هر سال این کار را تکرار کند، ایشان آخرین بار در سال ۱۳۱۹ هجری با پای پیاده به زیارت حرم أباعبدالله حسین(ع) رفت. .
تشرف به کربلا
با پای پیاده، تا زمان محدث نوری (قده) بین طلاب و فضلای حوزه نجف رسم بود، ولی با وارد شدن اولین نوع از اتومبیلها به منطقه، سفرهای کاروانی تعطیل شده و به دنبال آن، زیارت با پای پیاده نیز بسیار کمرنگ شد و به فراموشی سپرده شد. ولی پس از مدتی و با مطرح شدن آیت الله العظمی سید محمود شاهرودی (قده) بهعنوان یکی از اساتید و مدرسان با نفوذ معنوی حوزه نجف، به علت التزام و اصرار ایشان در پیاده رفتن به کربلا، مجددا مسئله پیاده رفتن به کربلا بهعنوان یک سفر مقدس رایج شد و با توجه به این که در این سفر، بعضی از ایرانیان نیز گاهی اوقات، ایشان را همراهی میکردند، رفته رفته مردم عراق به این مسئله توجه نموده و این گونه سفرهای مقدس رواج یافت. گفتنی است که ایشان حدود ۲۶۰ مرتبه مسیر کربلا را با پای پیاده پیموده اند
علما و بزرگان نیز به تأسی از ائمه اطهار (ع)، اهتمام بسیار زیادی به این سنت حسنه داشتهاند و نقل شده که زیارت کربلا با پای پیاده، تا زمان مرحوم شیخ انصاری (قده) مرسوم بوده و حتی نقل شده است که ایشان طبق نذری که داشته، با پای پیاده به زیارت امام علی بن موسی الرضا (ع) رفتهاند. و مرحوم آخوند خراسانی (قده) نیز به همراه اصحابشان با پای پیاده به زیارت کربلا مشرف میشدندو این سنت تا امروز با جمعیت پرشور هنوز ادامه دارد تا جایی که رسانه های غربی در مورد این تجمع مقاله ای را تدوین میکنند وپی به اهمیت موضوع میبرند وبه جایی میرسد که بزرگترین تجمع جهان توسط شیعیان وارادتمندان اهلبیت در حرم امام شیعه برگزار میشود واین نشان از جایگاه دین شیعه وپیروان آن می دهد واین مصداق واقعی حدیث نبوی است که فرمود همانا شهادت حسین (ع)حرارتی در قلب مردم ایجاد میکند که هیچ وقت این ارادت خاموش نخواهد شد.
وامروزه با حضور جریان تکفیری داعش وتبلیغات گسترده وایجاد رعب و وحشت نتوانست ذره ای از ارادت مردم به اهلبیت را کم کند ومانع حضور مردم شود در حالی که رسانههای غربی و عربی تلاش میکنند که این اجتماع و راهپیمایی باشکوه مردمی به سمت کربلای حسینی را تنها به شیعیان محدود کنند اما شواهد عینی از حضور قابل توجه برادران و خواهران اهلسنت و حتی پیروان سایر ادیان نیز در این مراسم حکایت دارد.
در حالی که بسیاری از رسانههای دیداری و شنیداری جهان با سکوت خود از کنار باشکوهترین اجتماع بشری به راحتی در حال گذشتن هستند نشریه معروف آمریکایی «هافینگتون پست» در مقاله ای به زیارت میلیونی اربعین حسینی پرداخته است.
هافینگتون پست می نویسد: «اربعین بزرگترین گردهمایی جهان است و با این وجود،احتمالاً شما تاکنون چیزی در مورد آن نشنیدهاید. اربعین هر تجمع دیگری را در نظر کوچک میکند و در سال گذشته جمعیت آن به مرز ۲۰میلیون شرکتکننده رسید. این رقم حدود ۶۰% کل جمعیت عراق است.»
نویسنده هافینگتون پست اضافه میکند: «اربعین یک ویژگی عجیب دیگر نیز دارد. در حالی که این واقعه صرفاً در ارتباط با امور معنوی شیعیان است،سنیها، حتی مسیحیها، ایزدیها، زرتشتیها و صائبین در هردو فعالیت زیارت و خدمت به سایر زائرین و نیازمندان شرکت میکنند. این یک ویژگی منحصر به فرد است که به یک رخداد مذهبی داده شده است و تنها میتواند یک معنی داشته باشد: مردم فارغ از رنگ پوست و عقیدهشان، حسین را بهعنوان یک نماد جهانی و بدون مرز آزادی و شفقت میشناسند.».
۱بحار الانوار جلد ۹۸صفحه ۲۸
۲بحار الانوار جلد ۹۸صفحه ۲۸
۳بحار الانوار جلد ۹۸صفحه۲۸
انتهای پیام/م
کد خبر 154846
نظر شما